تحلیل روان شناختی محتوای قصه های کودکان با توجه به متغیرهای جنس، سن، و طبقۀ اجتماعی ـ اقتصادی

آزمون طراحی یک قصه (das) با درهم آمیختن قصه و نقاشی تلاش می کند با ورود به دنیای هیجانی کودک، اطلاعاتی ارزشمند دربارۀ دنیای درونی کودک، که وی به دلیل محدودیت های کلامی و شناختی قادر به بیان آن ها نیست، فراهم آورد. هدف پژوهش حاضر تحلیل روان شناختی محتوای قصه های کودکان و ارزیابی محتوای هیجانی، خودانگاره، و استفاده از شوخی کودکان دورۀ ابتدایی و نیز فراهم آوردن مقایسه های جنسیتی، تحولی، و طبقۀ اجتماعی ـ اقتصادی برای این سازه ها بود. بدین منظور، در طرحی پیمایشی ـ علّی مقایسه ای 500 نفر از دانش آموزان مدارس ابتدایی شیراز به شیوۀ خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند و از آن ها خواسته شد پس از انتخاب دو تصویر از مجموعه تصاویر مقیاس طراحی یک قصه، قصۀ آن را طراحی و بازگو کنند. از طریق تحلیل قصه های بازگو شده از سوی کودکان، سه سازۀ محتوای هیجانی، خودانگاره، و استفاده از شوخی ارزیابی شد. نتایج پژوهش نشان داد که دختران در مقایسه با پسران و کودکان طبقۀ اجتماعی ـ اقتصادی بالا در مقایسه با طبقۀ اجتماعی ـ اقتصادی پایین محتوای هیجانی و خودانگارۀ مثبت تری داشتند و نیز بیشتر از شوخی استفاده می کردند. ضمن اینکه با افزایش سن کودکان، نمره های آن ها در مقیاس محتوای هیجانی، خودانگاره، و کاربرد شوخی افزایش می یافت.